niedziela, 28 grudnia 2014

Zimowa tęcza

Czy w zimie może być tęcza? Jak najbardziej!
Miałem dziś napisać typowy post o zimie, pierwszym śniegu, lecz wydarzyło się coś o wiele bardziej ciekawego. Wczoraj w trakcie wypadu do lasu, kiedy już zbierałem się do domu zobaczyłem zjawisko atmosferyczne - zimową tęcze!!! Nie była to jednak zwykła tęcza jaką znam. Jak udało mi się ustalić na początku na niebie pojawił się łuk okołozenitalny. Później można było zobaczyć słońce poboczne. Widok był niesamowity i bardzo się z tego powodu ucieszyłem. Oba zjawiska to zjawiska optyczne i są chyba typami halo. Powstają przez odbicie się światła tak samo jak w przypadku zwykłej tęczy od cząsteczek wody z tą różnią, że woda występuje tu pod postacią lodowych kryształków w formie sześcianu. Ponieważ zjawisko jest dość skomplikowane, żeby wytłumaczyć je swoimi słowami skopiowałem tekst z Wikipedii. 


Łuk okołozenitalny

Łuk okołozenitalny (ang. Circumzenithal arc) – zjawisko optyczne w atmosferze, jest zjawiskiem halo powstaje nakryształach lodu. Łuk okołozenitalny przyjmuje formę pomniejszonej tęczy "do góry nogami", otaczającej zenit. Promień łuku okołozenitalnego maleje wraz ze wzrostem wysokości Słońca ponad horyzontem. Niezwykle rzadko powstaje pełen okrąg dookoła zenitu, tzw. łuk Kerna. Łuk Kerna został po raz pierwszy sfotografowany dopiero w 2007 r.
Łuk okołozenitalny powstaje, gdy światło słoneczne ulega załamaniu przechodząc przez kryształy lodu, mające formę sześciokątnych płytek. Płytki takie ustawiają się poziomo, promień światła wchodzi do płytki jej górną powierzchnią a wychodzi prostopadłą do niej boczną. Duży kąt (90°) między powierzchniami łamiącymi sprawia że separacja kolorów jest duża, tęczowe barwy łuku okołozenitalnego są jeszcze czystsze niż w tęczy. Aby łuk ten powstał, Słońce nie może być wyżej niż 32,5° ponad horyzontem, w przeciwnym wypadku światło ulegacałkowitemu wewnętrznemu odbiciu zanim opuści kryształ lodu. Dla tej krytycznej wysokości łuk okołozenitalny jest najszerszy, a zarazem dość słaby i znajduje się najbliżej zenitu. Najpiękniejsze łuki okołozenitalne powstają, gdy słońce znajduje się między 15 a 25° ponad horyzontem. Szerokość kątowa łuku dochodzi do 1,5°. Minimalny kąt łamiący dla pryzmatu z lodu o kącie łamiącym 90° jest równy 46°, dlatego łuk okołozenitalny w swym najbliższym Słońcu miejscu jest styczny do halo 46° i łuku supralateral.

Płytki lodowe o orientacji i proporcjach właściwych dla powstania łuku okołozenitalnego są odpowiedzialne również za powstawanie słońc pobocznych (parheliów), dlatego też oba te zjawiska często towarzyszą sobie (parhelia występują znacznie częściej). Dzieli je jednak znaczna odległość kątowa, więc uchwycenie obu na jednej fotografii wymaga zastosowania szerokokątnego obiektywu lub łączenia kilku zdjęć.


Jak może się wydawać zdjęcia nie są do góry nogami lecz tak tęcza wygląda naprawdę:



Słońce poboczne

Słońce poboczne, parhelion (gr. parēlion od parà – "obok" i hēlios – "słońce") – zjawisko optyczne w atmosferze. Jest ono jasną plamą światła, powstającą zazwyczaj na przecięciu halo 22-stopniowego oraz kręgu parhelicznego. Występuje często po obu stronach słońca; szczególnie dobrze jest widoczne, gdy słońce jest nisko nad horyzontem. Im słońce znajduje się wyżej, tym większa jest odległość słońc pobocznych od miejsca przecięcia się halo 22-stopniowego i kręgu parhelicznego.
Słońca poboczne są jednym z najczęściej obserwowanych typów halo. Powstają one w wyniku załamania się promieni słonecznych na kryształach lodu występujących w formie sześciokątnych płytek opadających w pozycji poziomej, podobnie jak opadające liście.
W sprzyjających warunkach, gdy znajdujemy się ponad chmurami (np. na pokładzie samolotu, w górach) możliwe jest niekiedy dostrzeżenie podsłońca i towarzyszących mu parhelionów (podsłońc pobocznych) poniżej horyzontu. Powstają one podobnie jak zwykłe parheliony, przy większej liczbie odbić światła od płaskiej, poziomej powierzchni kryształków lodu.
Zjawisko takie było obserwowane także w halo powstającym wokół Księżyca.









 Krąg parheliczny

Tego zjawiska nie jestem do końca pewien. Nie widać go dokładnie na zdjęciu. Może ktoś się wypowie czy mam rację czy to po prostu tak na zdjęciu wyszło:)

 Krąg parheliczny (ang. Parhelic circle) – zjawisko optyczne w atmosferze. Krąg parheliczny jest bladym, białym pasem opasującym całe niebo, przecinającym słońce. Na jego przecięciu z łukami Lowitza powstają Słońca poboczne (parhelia). Krąg parheliczny powstaje w wyniku odbicia się światła od pionowych ścianek kryształów lodowych w chmurach piętra wysokiego. Ten typ halo występuje nieco rzadziej od innych. Rzadko zdarza się zaobserwować pełny okrąg, częściej jego fragmenty. Jeszcze rzadziej obserwuje się inne typy halo związane z kręgiem parhelicznym, takie jak słońca poboczne 120 stopniowe.





Kolor czarny to słońce poboczne a czerwony krąg parheliczny którego nie jestem pewien.



Polecam też poczytać o:



Tak właśnie wyglądała teoria:) Widziałem już podwójną tęczę z pasem Aleksandra lecz tego się naprawdę nie spodziewałem. Kto by pomyślał że jest coś takiego jak: halo, łuk okołozenitalny, słońca poboczne, krąg parheliczny czy tęcza w zimie. 



Jak dokarmiać ptaki




Pozdrawiam Karmnik54:)

62 komentarze:

  1. jejka, ale fajne! :) zawsze uwielbiałam czytać o takich tam zjawiskach. ;) tęcza jest super.

    OdpowiedzUsuń
  2. Ale Ci się piękny parhelion trafił! Ja widywałam tylko połówki, tzn. zjawisko po jednej stronie słońca. Gratuluję! :-)))

    OdpowiedzUsuń
  3. wonderful sun dogs and sun halo. :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Niesamowite zjawiska na niebie !! Nigdy czegoś takiego nie widziałam !
    Gratuluję, wyszły fantastyczne zdjęcia !

    OdpowiedzUsuń
  5. Niesamowite! Ja u Ciebie ciągle się uczę, ngdy czegoś takiego nie widzialam,wspaniałe.....jestes fantastyczny,podziwiam Cię niezmiennie,Yolca (DZIĘKI ZA BANEREK)

    OdpowiedzUsuń
  6. Niesamowite zjawiska udało się Tobie zaobserwować :)

    OdpowiedzUsuń
  7. Coś pięknego! To lepsze niż zaobserwowane ptaki:) Wspaniałe i rzadkie zjawisko zaobserwowałeś. Masz szczęście:)

    OdpowiedzUsuń
  8. To miałeś niesamowite szczęście obserwować to zjawisko.Ja tylko widuję halo.niestety nie umiem Ci pomóc bo tym się nie interesowałam i dopiero niedawno dowiedziałam się o tym słońcu pobocznym:)pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Trudno:) Może i ja kiedyś zobaczę halo:) Pozdrawiam:)

      Usuń
  9. Piękne! Mój znajomy z facebooka też miał okazję coś takiego widzieć. https://www.facebook.com/jaroslaw.wenta/media_set?set=a.871121196255898.1073742146.100000740789064&type=3

    OdpowiedzUsuń
  10. Ciekawe obserwacje. Nigdy nie widziałam żadnego z tych zjawisk, są dość nietypowe :)
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  11. Jesteś niesamowity. Miałeś szczęście zobaczyć co tak niezwykłego.
    Pozdrawiam:)

    OdpowiedzUsuń
  12. Szczesciarz! Rzadkie zjawisko udalo Ci sie nie tylko zobaczyc, ale i uwiecznic. :)

    OdpowiedzUsuń
  13. Bardzo ciekawe :-)
    Pierwszy raz słyszę o takich zjawiskach ;-)))
    Pozdrawiam noworocznie :-)

    OdpowiedzUsuń
  14. Bardzo fajnie że o tym napisałeś. Dużo szczęścia miałeś że udało ci się zaobserwować i uwiecznić te niezwykłe i rzadkie zjawiska, do tej pory widziałam je tylko w tv na specjalnych programach o pogodzie. Super sprawa.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zgadam się super i życzę zobaczenia na żywo:)

      Usuń
  15. O proszę! Nie wiedziałam, że może być tęcza zimą. Być może nawet ją widziałam ale brałam za promyk słońca, który przedarł się przez chmury mgielne :))))) Pozdrawiam

    Ps. Mieszkają ze mnie papużki faliste, pisałam o nich jako egzotyczne trele? Jakoś tak :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Uwielbiam papużki ale niestety moja siostra ma prawdopodobnie uczulenie i nie możemy trzymać zwierząt w domu.

      Usuń
  16. Ale masz fantastyczne zdjęcia, czegoś takiego nigdy nie widziałam. Poczytałam z zainteresowaniem. Dziękuję za tę lekcję...Serdecznie pozdrawiam...Wypatruj, może znów coś się powtórzy!

    OdpowiedzUsuń
  17. Ciekawie zdjęcia wyszły, pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  18. Masz szczęście, niesamowite zjawisko. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  19. Pierwszy raz coś takiego widzę, super :)
    Szczęśliwego Nowego Roku ! :)

    OdpowiedzUsuń
  20. A to Ci sie udalo uchwycic rzadkie zjawiska!
    Michal, niech ten Nowy Rok przyniesie z soba wiele dobrych niespodzianek!
    Do Siego!

    OdpowiedzUsuń
  21. Jak dobrze móc zrobić zdjęcie w takiej chwili :)
    Życzę Tobie, aby i Nadchodzący Rok również obfitował w takie niespodzianki :)

    OdpowiedzUsuń
  22. Wszystkiego najlepszego w Nowym Roku !

    OdpowiedzUsuń
  23. That's the best that I can see, in b/w too. Happy New Year.

    OdpowiedzUsuń
  24. Byłam już świadkiem wyładowań atmosferycznych w środku zimy, ale tęczy jeszcze nigdy nie spotkałam. Dziękuję za tę lekcję i gratuluję pięknych zdjęć. A na nadchodzący rok życzę wszelkiej pomyślności we wszystkim, co robisz, wciąż nowych możliwości i inspirujących, pięknych zdarzeń- dla Ciebie i Twoich bliskich :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję bardzo:) A ja wyładowań w zimie nie widziałem:)

      Usuń
  25. Ciekawe zdjęcia, jeśli nawet nie było to zjawisko o którym piszesz to warto było to zobaczyć :)
    Najserdeczniejsze życzenia Noworoczne; dużo zdrowia i wszelkiej pomyślności !

    OdpowiedzUsuń
  26. Piękne halo. Gratuluję zdjęć i dociekliwości. Na Warmii dość częste ale raczej w cieplejszej porze. Zimą za to można zobaczyć słup słoneczny. Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  27. O taka tęcza to Dla Ciebie na szczęście na 2015 rok :)) na Nowy Rok same serdeczności posyłam! Zdrowia i samych radości!

    OdpowiedzUsuń
  28. Aa muszę Ci się pochwalić, wczoraj zamówiłam pierwszy w zyciu karmnik dla ptaszków :)))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To bardzo dobrze jeszcze gdyby tylko był śnieg... Jak by co to to znajdziesz nap jakie ziarno wykładać http://origamiiptaki.blogspot.com/2013/11/jak-dokarmiac-ptaki.html

      Usuń
  29. Nie znam się na zjawiskach atmosferycznych, ale bardzo fajne zdjęcia:) Dzięki za komentarz u mnie :)

    OdpowiedzUsuń
  30. Niecodzienne zjawisko a Tobie udało się zobaczyć :-)

    Co z następnym wpisem? widziałem że będzie o sójce a nie ma go na stronie???
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wpisałem sam tytuł i przez pomyłkę go opublikowałem, wiec usunąłem. Ale jednak zdecydowałem się na grubodzioba - już wkrótce:)

      Usuń
  31. Ja wolę wysypywać luzem ziarno oraz wieszać słoninkę na gałązce. Jest bardziej naturalniej

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Racja, ale myślę, że gdzie pokarm tam ptaki i jest im obojętnie jak byle się najeść:)

      Usuń
  32. Gratuluję ciekawych zdjęć. Mnie jakoś zimą odrzuca od spacerów w terenie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki:) Ja nie mam problemu, ale gdy jest spory mróz to za długo nie da się wytrzymać:)

      Usuń

Dziękuje za ślad po Twojej obecności:)

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...